O przemocy

Czym jest przemoc?
Czy to już przemoc?

Definicja zjawiska przemocy w rodzinie mówi, że „przemoc to intencjonalne działanie lub zaniechanie jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody”.

O przemocy możemy mówić wtedy, gdy zostaną spełnione 4 warunki:

• jest to intencjonalne działanie lub zaniechanie działania,
• jedna osoba ma wyraźną przewagę nad drugą,
• działanie lub zaniechanie jednej osoby narusza prawa i dobra osobiste drugiej,
• osoba wobec której stosowana jest przemoc, doznaje cierpienia i szkód fizycznych i psychicznych.

Czy wiesz, że przemoc może być różna? 
Z czym Ci się kojarzy przemoc?

W opinii publicznej funkcjonują powszechnie panujące mity, stereotypy, przysłowia i porzekadła utrudniające prawidłowe reagowanie na akty brutalności czy okrucieństwa wobec bliskich. 

Wymieńmy kilka:

• Przemoc w rodzinie to prywatna sprawa nikt nie powinien się wtrącać

Nieprawda

Przemoc, wykorzystywanie, bicie, krzywdzenie osób bliskich jest przestępstwem, tak samo groźnym i podlegającym karze jak przemoc wobec obcych. Fakt zawarcia małżeństwa czy mieszkanie pod jednym dachem nie stanowi okoliczności zezwalającej na przemoc ani nie znosi odpowiedzialności za popełnianie czynów karnych przez prawo.

• Przemoc zdarza się tylko w rodzinach z marginesu społecznego

Nieprawda

Przemoc w rodzinie występuje we wszystkich grupach społecznych, niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej.

• Przemoc jest wtedy, gdy są widoczne ślady na ciele ofiar

Nieprawda

Przemoc to nie tylko działania pozostawiające siniaki, złamania czy oparzenia. Przemoc to także poniżanie, obelgi, zmuszanie do określonych zachowań, grożenie, zastraszanie.

• Jeśli ktoś jest bity to znaczy, że na to zasłużył

Nieprawda

Nikt nie zasługuje na bicie, krzywdzenie, maltretowanie bez względu na to co zrobił czy powiedział. Nikt nie ma prawa znęcać się, poniżać, bić innych.

• Ofiary przemocy w rodzinie akceptują przemoc

Nieprawda

Ofiary przemocy domowej zawsze próbują się bronić, ich działania są jednak mało skuteczne. Wypróbowują różne, często nieracjonalne strategie obronne, które w konsekwencji powodują nasilenie przemocy.

• To był jednorazowy incydent, który się nie powtórzy

Nieprawda

Przemoc domowa rzadko jest jednorazowym incydentem. Jeżeli nie zostaną podjęte stanowcze działania wobec sprawcy, przemoc się powtórzy. 

• Gdyby naprawdę ofiara cierpiała odeszłaby od sprawcy

Nieprawda

Ofiary naprawdę cierpią, nikt nie lubi być bitym i poniżanym. To, że ofiary nie odchodzą od sprawcy wynika zwykle z ich zależności od sprawcy, z trudności mieszkaniowych, z przekonań odnośnie małżeństwa, z nacisków jakim są poddawane ofiary ze strony sprawcy, a także rodziny, kolegów, sąsiadów.

• Przyczyną przemocy w rodzinie jest alkohol

Nieprawda

Nawet uzależnienie od alkoholu nie zwalnia od odpowiedzialności za czyny dokonywane pod jego wpływem. 

Zatrzymajmy się tu i podsumujmy.

Czy wiesz, że możemy wyróżnić różne formy przemocy?

Przemoc Fizyczna, czyli naruszanie nietykalności fizycznej, np.: popychanie, szarpanie, ciągnięcie, szturchanie, klepanie, klapsy, ciągnięcie za uszy, włosy, szczypanie, kopanie, bicie ręką, pięścią, uderzenie w twarz (tzw. „policzek”), przypalanie papierosem, duszenie, krępowanie ruchów, itp.;

Przemoc Psychiczna, czyli naruszenie godności osobistej. np.: obrażanie, wyzywanie, osądzanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, krzywdzenie zwierząt, czytanie osobistej korespondencji, ujawnianie tajemnic, sekretów, wyśmiewanie, lekceważenie, itp.;

Przemoc Seksualna, czyli naruszenie intymności. np.: wymuszanie pożycia, obmacywanie, gwałt, zmuszanie do niechcianych praktyk seksualnych, nieliczenie się z życzeniami partnerki/partnera, komentowanie szczegółów anatomicznych, ocenianie sprawności seksualnej, wyglądu, itp.;

Przemoc Ekonomiczna, czyli naruszenie własności. np.: niszczenie rzeczy, włamanie do zamkniętego osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, przeglądanie dokumentów, korespondencji, dysponowanie czyjąś własnością, zaciąganie pożyczek „na wspólne konto”, sprzedawanie osobistych lub wspólnych rzeczy bez uzgodnienia, zmuszanie do spłacania długów, itp.

Zaniedbanie, czyli naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. np.: niedawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nieudzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka, itp.;

Osoby doświadczające przemocy (nieważne jakiego rodzaju) tracą swoją MOC, 
Bo PRZE-MOC to działanie skierowane przeciwko sile wewnętrznej, mocy, sprawczości, sprawca przemocy ją zabiera.
Zwracając się po PO-MOC robimy pierwszy krok by ją odzyskać.
Odzyskać swoją MOC.

Osoby doświadczające przemocy doświadczają lęku, cierpienia, bezsilności, rozpaczy.

Często czują się bezsilne, pojawia się niskie poczucie własnej wartości, poczucie winy, podminowania, może pojawić się depresja, zaburzenia lękowe.

Pamiętajmy – przemoc nie lubi rozgłosu, karmi się ciszą, rośnie wtedy w siłę i nabiera rozpędu.
Można zacząć od rozmowy z kimś bliskim o tym czego doświadczamy, warto też zwrócić się po profesjonalną PO MOC 

W sytuacji zagrażającej życiu i zdrowiu wzywaj Policję –tel. 112, 997!!

Szukając Pomocy możesz skorzystać z kontaktu z organizacjami ogólnopolskimi:

„Niebieska Linia” – całodobowy bezpłatny telefon dla członków rodzin z problemem przemocy 800 12 00 02
+ możliwość konsultacji mailowej niebieskalinia@niebieskalinia.info

Centrum Praw Kobiet telefon zaufania 22 621 3537 

www.niebieskalinia.info/index.php/instytucje-pomagajace
www.niebieskalinia.pl/informacje-prawne/wzory-pism

Autor : Justyna Śnieżko

Bibliografia:

1. https://www.niebieskalinia.info/index.php/przemoc-w-rodzinie/8-rodzaj-przemocy
2. https://www.niebieskalinia.info/index.php/przemoc-w-rodzinie/9-mity-stereotypy-i-przekonania
3. Comito T. (2021)„Przemoc, której nie widać. Jak rozpoznać i przerwać cykl przemocy psychicznej”Wydawnictwo: GWP
4. https://psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/712-psychologiczne-aspekty-przemocy-domowej.html